Porównywarka kredytów hipotecznych

Hipoteka jest definiowana jako ograniczone prawo rzeczowe ustanawiane dla zabezpieczenia wierzytelności na nieruchomościach oraz wybranych prawach. Hipoteka kaucyjna stanowiła jedna z takich form zabezpieczania.

Do czego stosowano hipotekę kaucyjną?

Ogólnie według przepisów hipoteka można zabezpieczyć wierzytelności, których wartość jest oznaczona. Hipoteka kaucyjna była natomiast stosowana w przypadku wierzytelności, których wysokość nie jest ustalona - np. otwarty kredyt na prowadzenie inwestycji. W takiej sytuacji zabezpieczenie to było stosowane do istniejących lub mogących dopiero powstać wierzytelności z określonego stosunku prawnego albo roszczeń związanych z wierzytelnością hipoteczną, lecz nieobjęte z mocy ustawy hipoteką zwykłą. 

Hipoteka kaucyjna to jedyny dostępny sposób zabezpieczenia za pomocą zastawu wierzytelności wynikającej z dokumentów zbywalnych przez indos, czyli weksla i czeku.

Łącznie z odsetkami

Przedmiotem zabezpieczenia hipoteką kaucyjną, prócz samej wierzytelności, mogły być także odsetki i koszty postępowania, ale tylko takie, które mieszczą się w sumie wymienionej we wpisie hipoteki, czyli maksymalnej sumie odpowiedzialności.

Taki wpis wynikał z faktu, iż nie można było ustalić, jak wysoka będzie kwota wierzytelności, a istotą hipoteki kaucyjnej było ustalenie kulminacyjnej wysokości odpowiedzialności w sytuacji nie oznaczenia kwot należnych w okresie późniejszym.

Hipoteką kaucyjną nie można było zabezpieczać wierzytelności, których wysokość została już oznaczona. Tego typu zobowiązania mogły być przedmiotem hipoteki zwykłej.

Formy hipoteki kaucyjnej

Dodatkowo hipoteka kaucyjna mogła występować w dwóch formach:

• jako hipoteka przymusowa lub
• jako hipoteka umowna.

Wypowiedzenie lub zmiana hipoteki

Hipoteka kaucyjna różniła się od hipoteki zwykłej także wypowiedzeniem wierzytelności. W stosunku do hipoteki zwykłej w takim przypadku stosuje się przepisy o wypowiedzeniu wierzytelności hipotecznej. Do hipoteki kaucyjnej w momencie wypowiedzenia mają zastosowanie ogólne zasady prawa cywilnego.

W stosunku do przelewu wierzytelności zabezpieczonej hipoteką kaucyjną także nie stosuje się przepisów o przelewie wierzytelności hipotecznej, tylko zasady ogólne prawa cywilnego. Gdy jednak wraz z wierzytelnością miała być przeniesiona także hipoteka, do ważności przelewu niezbędny był wpis w księdze wieczystej. 

Według prawa dopuszczalna jest zmiana hipoteki kaucyjnej na zwykłą. W takim przypadku obowiązują przepisy o zmianie treści hipoteki. Zmiana hipoteki kaucyjnej na zwykłą nie wpływa na zakres zabezpieczenia odsetek i kosztów postępowania.